Η επίτευξη βιώσιμης λύσης του Κυρπιακού δεν είναι εύκολη υπόθεση

ΙΔΕΕΣ & ΑΠOΨΕΙΣ

Παρασκευή 30 Ιουνίου 2017, 13:19:30 / Τελευταία Ενημέρωση: 13:20 / Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

​

ΑΠΕ- ΜΠΕ/ΚΥΠΕ/ΚΑΤΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ

του Αριστείδη Βικέτου*

Η σημερινή μέρα εκτιμάται ότι θα είναι καθοριστική , είτε θετικά , είτε αρνητικά , για την έκβαση της διάσκεψης για το Κυπριακό στο Κραν Μοντανά. Κι' αυτό, γιατί σήμερα στην πενταμερή διάσκεψη , που επιλαμβάνεται του ακανθώδους θέματος της ασφάλειας και των εγγυήσεων , θα εμπλακεί προσωπικά ο γ.γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουντέρες. Αναλυτές υποστηρίζουν ότι ο κ. Γκουντέρες θα έπρεπε να βρίσκεται στο ελβετικό θέρετρο από την πρώτη μέρα της διάσκεψης, αφού είναι αυτός που την συγκάλεσε. Επίσης, με την παρουσία του από την αρχή της διάσκεψης θα είχαν αποφευχθεί κάποια «παρατράγουδα», που δημιούργησε ο ειδικός σύμβουλος του για το Κυπριακό Έσπεν 'Αιντα. Ο τελευταίος, αν και από πλευράς γ.γ. του ΟΗΕ, δηλώνεται ότι έχει την «πλήρη στήριξη» του κ. Γκουντέρες έχει διαπράξει σωρεία λαθών και ερασιτεχνικών χειρισμών, ως ένα από τα πολλά αναφέρουμε το ζήτημα με το προσχέδιο του εγγράφου του για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις. Ζήτημα , που προκάλεσε τις έντονες αντιδράσεις του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, του προέδρου Αναστασιάδη και άλλων. Ακόμη και η τουρκική πλευρά σε ορισμένες περιπτώσεις έχει εκφράσει - σωστά ή λανθασμένα- δυσαρέσκεια για χειρισμούς του κ. 'Αιντα. Ίσως, αναφέρουν κάποιοι, πέραν των λαθών του , ο κ. 'Αιντα δεν θα έπρεπε να είχε εμπλακεί στην παρούσα διάσκεψη, αφού τέλος Ιουλίου θα αποχωρήσει για να κατέλθει ως υποψήφιος στις βουλευτικές εκλογές στην Νορβηγία, που θα γίνουν τον Σεπτέμβριο.

Η χθεσινή τοποθέτηση του Τούρκου ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου στα τρία ερωτήματα του βοηθού γ.γ. του ΟΗΕ για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις και η δημόσια δήλωση « είναι ένα όνειρο» η ελληνοκυπριακή πλευρά και η Ελλάδα να αναμένουν την κατάργηση των εγγυήσεων και την απόσυρση τον τουρκικών στρατευμάτων «πάγωσε» το κλίμα της διάσκεψης. Ωστόσο, αφήνεται να αιωρείται ότι ίσως σήμερα ή αύριο στην παρουσία του γ.γ. του ΟΗΕ , ο οποίος δεν είναι βέβαιο ότι θα είναι και αύριο στην διάσκεψη, η 'Αγκυρα να βελτιώσει την πρόταση της για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις. Η βελτίωση όμως δεν θα αφορά την ουσία για να προσεγγίσει τις ελληνικές θέσεις, αλλά θα είναι μια κίνηση με στόχο να κερδίσει τις εντυπώσεις και να φανεί ως διαλλακτική.

Με τα δεδομένα αυτά , αλλά και την γενικότερη κατάσταση στην Τουρκία, εκτιμάται ότι το Κυπριακό δεν είναι αυτή την ώρα στις προτεραιότητες του κ. Ερντογάν και ότι η όποια πραγματική κίνηση- θετική ή αρνητική- θα είναι συνάρτηση κέρδους ή απώλειας για τον ίδιο στο θέμα της Συρίας και στο Κουρδικό.

Όσοι βλέπουν ρεαλιστικά τα πράγματα αντιλαμβάνονται ότι δεν θα υπάρξει συνολική λύση του Κυπριακού στο Κραν Μοντανά , διότι θα παραμείνουν σε εκκρεμότητα σημαντικά ζητήματα της εσωτερικής πτυχής: εδαφικό, περιουσιακό, διακυβέρνηση. Επίσης , πρέπει να γίνει η σύνταξη των συνταγμάτων (ομοσπονδιακού κράτους και πολιτειών) και των βασικών νομοθεσιών.

Στην καλύτερη των περιπτώσεων το μέγιστο που μπορεί να επιτευχθεί στο Κραν Μοντανά, δεδομένου ότι θα υπάρξει πολιτική βούληση από την 'Αγκυρα , είναι να υπάρξουν εποικοδομητικά αποτελέσματα στη συζήτηση των κεφαλαίων ασφάλεια-εγγυήσεις, που θα κρίνουν κατά πόσο η παρούσα διαδικασία θα έχει θετικό αποτέλεσμα και θα μπορεί να συνεχιστεί στην Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο.

πρέπει να τονιστεί ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης, σύμφωνα και με τις πρόσφατες δηλώσεις στο ΑΠΕ-ΜΠΕ του Κύπριου κυβερνητικού εκπροσώπου, Νίκου Χριστοδουλίδη , δεν θα αποδεχθεί στην διάσκεψη μια λεγόμενη ενδιάμεση συμφωνία για το Κυπριακό. Στόχος της ελληνοκυπριακής πλευράς είναι η συνολική λύση του Κυπριακού προβλήματος. Αν δεν υπάρξει ένα βήμα στο Κραν Μοντανά , είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να καταρρεύσει πλήρως η διαπραγματευτική διαδικασία.

Σημαντικό ζήτημα για την Λευκωσία και την Αθήνα είναι μέσα από την λύση του Κυπριακού να διασφαλίζεται η συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στην πενταμερή ο πρόεδρος Αναστασιάδης έχει τονίσει ότι εκπροσωπεί την Κυπριακή Δημοκρατία. Στις συζητήσεις για την εσωτερική πτυχή συνομιλεί με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί , ως ηγέτης της ελληνοκυπριακής κοινότητας.

Ένας πρόσθετος λόγος , που διασφαλίζει την συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας , είναι η ότι δεν καταργείται η Συνθήκη Εγκαθίδρυσης του 1960 μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας, της Ελλάδος, της Τουρκίας και της νεοσύστατης τότε Κυπριακής Δημοκρατίας. Σχετικά με την Συνθήκη Εγκαθιδρύσεως δεν υπάρχει συνταγματική πρόνοια. Στην υπόθεση «Ex parte Samuel N. Samuel 3 R.S.C.C. 76» το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι: «Η Συνθήκη Εγκαθιδρύσεως δεν αποτελεί μέρος του Συντάγματος. Τα άρθρα 181, 195 και 198 του Συντάγματος δεν αφήνουν περιθώρια ως προς το σημείο αυτό». Συνεπώς μ η Συνθήκη Εγκαθίδρυσης θα παραμείνει ως έχει . Ουδείς , ούτε η τουρκική πλευρά, την αμφισβήτησε. Η Συνθήκη αυτή ρυθμίζει την νομική βάση της παρουσίας των Βρετανικών βάσεων στην Κύπρο. Στην παρούσα φάση το θέμα της κατάργησης των Βρετανικών βάσεων δεν είναι μέρος της λύσης του Κυπριακού, αλλά ένας μεταγενέστερος στόχος.

Ο θόρυβος, που δημιουργήθηκε από το αποσυρθέν τελικά προσχέδιο εγγράφου του κ. 'Αιντα, αφορούσε μια νέα Συνθήκη για την εφαρμογή της λύσης. Τη Συνθήκη αυτή θα υπέγραψαν οι εγγυήτριες δυνάμεις και η επανενωμένη Κύπρος. Δηλαδή, η νέα κατάσταση πραγμάτων, που θα προκύψει από τη συμφωνία και όχι η Κυπριακή Δημοκρατία. Η υπογραφή της Συνθήκης από τις εγγυήτριες δυνάμεις σαφώς και δημιουργεί ερωτηματικά, καθώς ως γνωστό η Αθήνα και η Λευκωσία υποστηρίζουν λύση χωρίς εγγυήσεις.

Στην απόσυρση του προσχεδίου εγγράφου 'Αιντα ήταν καθοριστική , πέραν της επιστολής του προέδρου Αναστασιάδη , και η επιστολή του Έλληνα ΥΠΕΞ, Νίκου Κοτζιά.

Η επίτευξη βιώσιμης και λειτουργικής λύσης του Κυπριακού δεν είναι εύκολη υπόθεση. Απαιτείται αρραγές μέτωπο μεταξύ των Ελληνοκυπρίων και η συνέχιση της αρμονικής συνεργασίας Λευκωσίας-Αθηνών. Ας ελπίσουμε ότι οι επόμενες μέρες θα ανοίξουν ένα «παράθυρο» για μόνιμη λύση του Κυπριακού προς όφελος Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων , η οποία θα οδηγήσει και σε εξομάλυνση τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

*Ο Αριστείδης Βικέτος είναι δημοσιογράφος , ανταποκριτής του ΑΠΕ-ΜΠΕ στην Κύπρο.

ΘΛΙΒΕΡΕΣ ΟΙ ΣΥΚΟΦΑΝΤΙΕΣ ΚΑΤΑ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ

Με λύπη διαπιστώνω ότι εδώ και ένα χρόνο , με αφορμή την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο στην Κρήτη, Ιεράρχες, κληρικοί και λαϊκοί , κυρίως στην Ελλάδα, αλλά και στην Κύπρο (άλλοι δημοσίως και άλλοι υπογείως) υποσκάπτουν και συκοφαντούν το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τον Οικουμενικό Πατριάρχη, Βαρθολομαίο, ότι με τις «οικουμενιστικές ιδέες» βλάπτουν την Ορθοδοξία. Μάλιστα , ορισμένοι ισχυρίζονται (άκουσον –άκουσον) ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης αποτελεί σήμερα «τον υπ’αριθμόν ένα κίνδυνο και εχθρό» της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Αυτά λέγονται και από ανθρώπους πολλαπλώς ευεργετηθέντες από το Φανάρι, οι οποίοι έχουν ζήσει την μυσταγωγία του και το πόσο φιλακόλουθος είναι ο Οικουμενικός Πατριάρχης.
Προσφάτως, κληρικός της Μητρόπολης Πειραιώς , με την ευλογία του Μητροπολίτη του κ. Σεραφείμ, ζητά μια νέα Πανορθόδοξη Σύνοδο για να καταδικάσει την, κατ’ αυτόν και τον Μητροπολίτη του , λεγομένη «σύνοδο» της Κρήτης ως « ληστρική, αρετική και οικουμενιστική» και επίσης να καταδικάσει τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και όσους Προκαθημένους και Ιεράρχες υπέγραψαν τα «αιρετικά» κείμενα της Συνόδου της Κρήτης. Ειδικά, ο Μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ, έχει ξεπεράσει κάθε όριο ευπρέπειας και εντιμότητας. Πριν κατηγορήσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο πρέπει να σκέφτεται ότι εξελέγη Επίσκοπος από την Ιερά Σύνοδο του Φαναρίου και χειροτονήθηκε από τον ίδιο τον Οικουμενικό Πατριάρχη.
Πολλοί για να πλήξουν , όπως νομίζουν, τον Οικουμενικό Πατριάρχη καπηλεύονται τον Άγιο Παΐσιο. Όμως ο Άγιος λίγο πριν την κοίμηση του είχε πει στο καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, κ. Γεώργιο Μαρτζέλο , ο οποίος θα πήγαινε στην Πόλη: « Θα ήθελα να μεταφέρεις στον Παναγιώτατο την μετάνοια μου και να ξέρεις ότι ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος είναι ότι καλύτερο έδωσε ο Θεός στην Ορθοδοξία τα τελευταία χρόνια». Ο καθηγητής Μαρτζέλος διετέλεσε πολιτικός διοικητής του Αγίου Όρους από τον Μάϊο του 1994 μέχρι τον Οκτώβριο του 1996.
Επίσης, είναι άξια επισήμανσης η πρόσφατη ανακοίνωση της Σκήτης του Προδρόμου , στο Άγιο Όρος, όπου μονάζουν μοναχοί από την Ρουμανία, στην οποία τονίζεται ότι κατά τις Θείες Λειτουργίες και τις ιερές Ακολουθίες που τελούνται στην Σκήτη, μνημονεύεται κανονικά το όνομα του κυριάρχου Επισκόπου του Αγίου Όρους, δηλ. του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου.
Στην ανακοίνωση σημειώνεται ότι «ουδέποτε έπαυσε η μνημόνευση του ονόματος του Πατριάρχου στην Σκήτη του Προδρόμου, παρά τις περί του αντιθέτου φήμες - που ήθελαν την διακοπή του μνημοσύνου - λόγω των αποφάσεων της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδοξίας στην Κρήτη».
Κάποιοι άλλοι κατηγορούν όσους σέβονται και υπερασπίζονται τον Οικουμενικό Πατριάρχη για «προσωπολατρία». Πλανώνται πλάνην οικτρά!
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος είναι ένας ελεύθερα σκεπτόμενος άνθρωπος, ο οποίος ακούει όλες τις απόψεις και κυρίως αυτές, που είναι διαφορετικές από τις δικές του. Ακούει και τις διαφωνίες προς τις δικές του απόψεις , πράγμα , που δεν κάνουν πολλοί από τους «δεσποτάδες», γιατί δεν έμαθαν να είναι πατέρες και Επίσκοποι.
Ιδιαίτερα, εμείς οι Έλληνες Ορθόδοξοι οφείλουμε να σεβόμαστε τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ανεξαρτήτως του ποιος είναι αυτός, διότι εκπροσωπεί ένα ιστορικότατο θεσμό του Γένους.
Είναι καλό να έχουμε υπόψη μας ότι «στο πρόσωπο των εκάστοτε Οικουμενικών Πατριαρχών ενσαρκούται και υποστασιάζεται αυτοθυσιαστικώς και αγιοπνευματικώς ο πάντιμος και μαρτυρικώς καθαγιασμένος θεσμός του Πρωτοθρόνου Οικουμενικού Πατριαρχείου. Οι από Ανδρέου του Πρωτοκλήτου και στο διάβα των αιώνων Οικουμενικοί Πατριάρχες πέραν και έξω εθνοφυλετικών κριτηρίων εκφράζουν γνησίως και ανοθεύτως την Οικουμενικότητα του διαχρονικού και πανανθρώπινου σωτηριώδους μηνύματος του Σταυρού και της Αναστάσεως Ιησού Χριστού ¨εις πάντα τα έθν稻. Επίσης, δεν πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο δίνει συνεχώς αγώνες και περνά μεγάλες αγωνίες για να διατηρήσει την ιστορική του έδρα στην Κωνσταντινούπολη και επί των ημερών Βαρθολομαίου να καθίσταται πραγματικότητα η τέλεση Θείας Λειτουργίας στα Μικρασιατικά παράλια, στην Καππαδοκία και στον Πόντο. ‘Αραγε , οι κατηγορίες είναι και το «ευχαριστώ» στον Οικουμενικό Πατριάρχη, γιατί δεν έχει ξεγράψει τα χώματα των αλησμόνητων πατρίδων τα «ηγιασμένα δια πολλών αιμάτων, δακρύων, προσευχής, πόνων προσδοκίας των επερχομένων και δακρυρρόων θρήνων» και επειδή διακηρύττει , με λόγια και έργα ότι «Η μνήμη θεραπεύεται και δεν προκαλεί άλγος , όταν εκκλησιάζεται», όπως τόνισε πρόσφατα στην Αραβησσό της Καππαδοκίας;
Είναι καιρός να δείξουν σεβασμό , αυτοί που θεωρούν εαυτούς «αμώμητους φρουρούς της πίστεως».
ΣΗΜ: Η φωτογραφία με τον Οικουμενικό Πατριάρχη είναι στις 10 Ιουνίου 2017 , μετά τον Εσπερινό για την ονομαστική του εορτή, που έγινε στην Ιερά Μονή Βαλουκλή. Ευχαριστώ τον φίλο Απόστολο Ντόβα, που μου την έστειλε.

ΠΕΡΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ-ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ ΣΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ

Άκουσα απόψε (27.6.16)  στις ειδήσεις ότι "έγκυρες πηγές", δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι ελληνοκυπριακές, έλεγαν πως στην πρόσφατη συνάντηση στην Αθήνα "έγινε μια πολύ ουσιαστική συζήτηση μεταξύ του Έλληνα Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και Τούρκου ομόλογου του Μπιναλί Γιλντιρίμ, όπου πρώτη φόρα από το 1974 συζητήθηκαν θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων". Όταν λένε έγινε "ουσιαστική" συζήτηση τι ακριβώς εννοούν; Και το πιο σημαντικό : Μπορούν να μας πουν οι ίδ...ιες αυτές " πηγές" κατά πόσο το συγκεκριμένο θέμα συζητήθηκε στο Πεκίνο μεταξύ του πρωθυπουργού της Ελλάδος και του Τούρκου προέδρου, Ταγίπ Ερντογάν; Διότι, νομίζω , ότι σημασία έχει ΜΟΝΟ , αν το θέμα συζητήθηκε στο Πεκίνο και τι είπε, αν είπε κάτι, ο κ. Ερντογάν. Οι δικές μου πληροφορίες από την Πόλη, όπου ήμουν πρόσφατα, λένε ότι το Κυπριακό αυτή την περίοδο δεν είναι στις ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ του Τούρκου προέδρου. Σας μεταφέρω τις πληροφορίες και "αμαρτίαν ουκ έχω".

Δεν μπορεί να υπάρξει ενδιάμεση συμφωνία για το Κυπριακό.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ-Κύπρος: Δεν μπορεί να υπάρξει ενδιάμεση συμφωνία για το Κυπριακό. Στόχος είναι η συνολική λύση του προβλήματος, τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης

27/06/2017 08:39

ΑΠΕ-ΜΠΕ του ανταποκριτή μας Α. Βικέτου

Λευκωσία, Cyprus

1144

Greek

Item Number: 18161334

   «Δεν μπορεί να υπάρξει ενδιάμεση συμφωνία για το Κυπριακό» τονίζει ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, σχολιάζοντας πληροφορίες ότι αυτός είναι ο σκοπός του ειδικού συμβούλου του γγ του ΟΗΕ, Έσπεν 'Αιντε για τη διάσκεψη του Κρανς Μοντανά, η οποία αρχίζει αύριο.

    Στόχος της ελληνοκυπριακής πλευράς «είναι η συνολική λύση του Κυπριακού προβλήματος» δηλώνει ο κ. Χριστοδουλίδης, ο οποίος συνοδεύει τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη στη διάσκεψη στο Κρανς Μοντανά.

   Αναφορικά με τη δήλωση του αντιπροέδρου της τουρκικής κυβέρνησης Τουγρούλ Τουρκές, ότι η διάσκεψη γίνεται με ««εξαναγκασμό» του ΟΗΕ, αναφέρει ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά μεταβαίνει στη διάσκεψη «με τη σαφή πολιτική βούληση να δημιουργηθούν τέτοιες προοπτικές, που να επιτρέπουν αισιοδοξία για ένα θετικό αποτέλεσμα».

    Εξηγεί ότι από τη συζήτηση των κεφαλαίων της ασφάλειας και των εγγυήσεων θα κριθεί κατά πόσο η παρούσα διαδικασία θα έχει θετικό αποτέλεσμα. «Αν η Τουρκία συνεχίσει να έχει στο Κρανς Μοντανά θέσεις, όπως αυτές που ακούσαμε τις τελευταίες μέρες, δεν θα υπάρξει θετική κατάληξη και αυτό θα είναι από υπαιτιότητα της 'Αγκυρας. Ωστόσο, η ελληνοκυπριακή πλευρά με απόλυτη σοβαρότητα, όπως πρέπει να χαρακτηρίζει την συμπεριφορά της σε τέτοιες στιγμές, προσέρχεται στη διάσκεψη με στόχο τον τερματισμό της κατοχής και την επανένωση της Κύπρου» δηλώνει ο κ. Χριστοδουλίδης.

   Όπως είπε «δεν πρόκειται για πενταμερή διάσκεψη» και πως όλες οι ενέργειες για τη διάσκεψη «είναι αποτέλεσμα συντονισμού της ελληνικής με την κυπριακή κυβέρνηση». Για το κατά πόσον η Συνθήκη για εφαρμογή της λύσης θα αφορά την κατάργηση του υφιστάμενου συστήματος εγγυήσεων ή θα συνδέεται και με ζητήματα της εσωτερικής διακυβέρνησης, σημειώνει ότι δεν θέλει να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες ενός εγγράφου (πρόκειται για το προσχέδιο 'Αιντε), το οποίο «δεν έχει την όποια υπόσταση και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάση για τις συζητήσεις στο Κρανς Μοντανά».

   Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του Κύπριου κυβερνητικού εκπροσώπου, Νίκου Χριστοδουλίδη, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

   EΡ: Ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Τουγρούλ Τουρκές δήλωσε ότι με «εξαναγκασμό» του ΟΗΕ διεξάγεται η διάσκεψη για την Κύπρο στο Κραν Μοντανά και πρόσθεσε ότι η τουρκική πλευρά πάει εκεί με το ζόρι. Γίνεται γάμος με το ζόρι;

   ΑΠ: Σίγουρα δεν μπορεί να γίνει γάμος με το ζόρι. Εγώ δεν μπορώ να μιλήσω εκ μέρους της τουρκικής κυβέρνησης ή της τουρκοκυπριακής ηγεσίας. Μιλώ μόνο εκ μέρους της κυπριακής κυβέρνησης και της ελληνοκυπριακής πλευράς και δηλώνω ότι μεταβαίνουμε στη διάσκεψη με τη σαφή πολιτική μας βούληση να δημιουργηθούν τέτοιες προοπτικές που να επιτρέπουν αισιοδοξία για ένα θετικό αποτέλεσμα.

   ΕΡ: Ποιο θα πρέπει να είναι, κατά την εκτίμηση σας, αυτό;

   ΑΠ: Δεν θα πρέπει να ξεφεύγει των αρχών και αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι και θα συνεχίσει, εφόσον υπάρξει λύση, χώρα -μέλος της Ένωσης.

   ΕΡ: Αναφορικά με το προσχέδιο εγγράφου του ειδικού συμβούλου του γγ του ΟΗΕ, Έσπεν 'Αιντε, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δήλωσε: «ουδόλως το θεωρώ δεσμευτικό και η όποια επίκληση ή αναφορά στο το εν λόγω έγγραφο δεν είναι αποδεκτή». Μετά από την δήλωση αυτή τίθεται εύλογα, νομίζω, το ερώτημα, γιατί ο Πρόεδρος Αναστασιάδης μεταβαίνει τελικώς για μια νέα πενταμερή διάσκεψη;

   ΑΠ: Η δήλωση του προέδρου είναι ξεκάθαρη. Μεταβαίνουμε στην διάσκεψη με την ελπίδα ότι επιτέλους η Τουρκία θα συζητήσει ουσιαστικά το κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων. Στην παρούσα συγκυρία έχει ιδιαίτερη σημασία και η δημόσια παραδοχή του γγ του ΟΗΕ, με τη δήλωση του της 4ης Ιουνίου, ότι τα αποτελέσματα στη συζήτηση αυτών των κεφαλαίων είναι αυτά που θα κρίνουν κατά πόσο η παρούσα διαδικασία θα έχει θετικό αποτέλεσμα.

   ΕΡ: Δεν θα ήταν πιο ορθό να μην μεταβεί η ελληνοκυπριακή πλευρά στη διάσκεψη, αφού, όπως δήλωσε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, το προσχέδιο εγγράφου του κ. 'Αιντε «δεν ανταποκρίνεται στα όσα έχουν συμφωνηθεί κατά την 4η Ιουνίου στη Νέα Υόρκη»;

   ΑΠ: Στις 4 Ιουνίου έγινε αναφορά στην ετοιμασία κοινού εγγράφου. Από τη στιγμή που δεν υπάρχει κοινό έγγραφο, έχει σημασία το προσχέδιο που υποβλήθηκε να μην έχει την οποιαδήποτε υπόσταση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αυτό καθίσταται σαφές με τη δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας, στην οποία αναφερθήκατε.

   ΕΡ: Στο προσχέδιο του κ. 'Αιντε γίνεται λόγος για Συνθήκη Εφαρμογής της Λύσης, την οποία να υπογράψουν οι τρεις ( Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία) εγγυήτριες δυνάμεις και η Ενωμένη Κύπρος. Η Συνθήκη αυτή θα αφορά την κατάργηση του υφιστάμενου συστήματος εγγυήσεων ή θα συνδέεται και με ζητήματα της εσωτερικής διακυβέρνησης;

   ΑΠ: Δεν θα υπεισέλθω σε λεπτομέρειες ενός εγγράφου, το οποίο δεν έχει την όποια υπόσταση και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάση για τις συζητήσεις στο Κρανς Μοντανά. Από εκεί και πέρα, είναι σημαντικό να υπάρχουν όλες εκείνες οι διαβεβαιώσεις σε σχέση με την εφαρμογή μιας ενδεχόμενης λύσης. Βέβαια, στο πλαίσιο λύσης του Κυπριακού δεν μπορούν να υπάρξουν εγγυήσεις τρίτων χωρών, επεμβατικά δικαιώματα και παρουσία του στρατού κατοχής.

   ΕΡ: Με τα υφιστάμενα δεδομένα ποια ενδεχόμενα υπάρχουν; Να υπάρξει κατάληξη ή όχι; Επίσης, έχει γραφτεί ότι ο κ. 'Αιντε έχει ως στόχο μια «ενδιάμεση συμφωνία» ή κατάληξη σε ένα περίγραμμα λύσης, το οποίο θα τύχει επεξεργασίας στη συνέχεια. Πώς τα σχολιάζετε αυτά;

   ΑΠ: Καταρχάς τονίζω ότι δεν μπορεί να υπάρξει ενδιάμεση συμφωνία. Στόχος είναι η συνολική λύση του Κυπριακού προβλήματος και είναι με αυτή την διάθεση, που η ελληνοκυπριακή πλευρά θα προσέλθει στην διάσκεψη. Αυτό είναι ξεκάθαρο και έχει φανεί μέσα από τη μέχρι τώρα στάση της ελληνοκυπριακής πλευράς στις διαπραγματεύσεις. Η ετοιμότητα και η διάθεση μας για λύση δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από τον οιονδήποτε καλόπιστο.

   ΕΡ: Γράφτηκε και δεν διαψεύστηκε ότι, πριν από το δείπνο της 4ης Ιουνίου μεταξύ του γγ του ΟΗΕ και των δύο ηγετών της Κύπρου, ο Έλληνας πρωθυπουργός τηλεφώνησε στον πρόεδρο Αναστασιάδη και του ανέφερε πως δεν ευνοεί σύγκληση νέας πενταμερούς διάσκεψης. Τελικώς, έτσι έγινε;

   ΑΠ: Θέλω πρώτα να ξεκαθαρίσω ότι δεν πρόκειται για πενταμερή διάσκεψη. Από εκεί και πέρα και το αποδεικνύουν τόσο οι ίδιες οι εξελίξεις όσο και οι δημόσιες δηλώσεις των δύο ανδρών ότι οι ενέργειες είναι αποτέλεσμα συντονισμού της ελληνικής με την κυπριακή κυβέρνηση.

   ΕΡ: Δεν θα ήταν προτιμότερο πρώτα να υπάρξει το προσχέδιο του εγγράφου 'Αιντε και μετά να συμφωνηθεί η ημερομηνία για την διάσκεψη;

   ΑΠ: Ο στόχος ήταν μέσα από ένα κοινό έγγραφο να διερευνήσουμε κατά πόσο μπορούμε να πάμε ένα βήμα πιο μπροστά από τα συμπεράσματα των τεχνοκρατών, στο Μον Πελεράν, κατά τη συνάντησή τους στις 18 και 19 Ιανουαρίου. Αυτό, μέχρι τώρα που μιλάμε, δεν κατέστη εφικτό. Ωστόσο, για πρώτη φορά έγινε συζήτηση για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις ανάμεσα στην ελληνική και την τουρκική κυβέρνηση κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Τούρκου πρωθυπουργού, Μπιναλίτ Γιλντιρίμ στην Αθήνα.

   ΕΡ: Πάντως, στις δηλώσεις που έχουν γίνει από τουρκικής πλευράς δεν διαφαίνεται διάθεση υποχώρησης από τις πάγιες τουρκικές θέσεις.

   ΑΠ: Αν η Τουρκία συνεχίσει να έχει στο Κρανς Μοντανά θέσεις, όπως αυτές που ακούσαμε τις τελευταίες μέρες, δεν θα υπάρξει θετική κατάληξη και αυτό θα είναι από υπαιτιότητα της 'Αγκυρας. Ωστόσο, η ελληνοκυπριακή πλευρά με απόλυτη σοβαρότητα, όπως πρέπει να χαρακτηρίζει την συμπεριφορά της σε τέτοιες στιγμές, προσέρχεται στη διάσκεψη με στόχο τον τερματισμό της κατοχής και την επανένωση της Κύπρου.

Η Κυρήνεια δεν είναι πάλαι ποτέ διαλάμψασα Μητρόπολη!

Την αφορμή για την διατύπωση των σκέψεων –απόψεων του σημειώματος έδωσε η ολοκλήρωση  με την χάρη του Θεού και του Αγίου και Ιαματικού Παντελεήμονος της πρώτης  φάσης των έργων συντήρησης της ομώνυμης ιστορικής μονής στην Μύρτου, στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου. Η μονή σώθηκε από την πλήρη κατάρρευση, μετά την παρέμβαση της Δικοινοτικής Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά.

Είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο ότι εδώ και 43 χρόνια, λόγω τη τουρκικής εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής μεγάλου τμήματος της Κύπρου, η εν Κύπρω Ορθόδοξη Εκκλησία, περιήλθε σε τραγική κατάσταση, λόγω του εκτοπισμού του ποιμνίου της από τις κατεχόμενες περιοχές, των καταστροφών και συλήσεων ναών και μονών κλπ.

Σε όλα αυτά τα χρόνια η διοικούσα Εκκλησία μαζί με την κυπριακή κυβέρνηση έκαναν και κάνουν πολλές προσπάθειες για τον επαναπατρισμό εικόνων, τοιχογραφιών ,  ψηφιδωτών και άλλων κειμηλίων, που βρέθηκαν στο εξωτερικό για πώληση από αρχαιοκάπηλους. Πολλά από αυτά επαναπατρίστηκαν, ενώ τα τελευταία χρόνια, μετά την διάνοιξη οδοφραγμάτων , από τα οποία γίνεται διακίνηση από τις ελεύθερες περιοχές στις κατεχόμενες και αντίστροφα, με πολύ αγώνα έχουν συντηρηθεί κάποιοι ναοί και εκκλησιαστικά μνημεία. Επίσης , με την μεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών και την δημιουργία σχέσεων συνεργασίας με τουρκοκυπριακές μη κυβερνητικές οργανώσεις σε ορισμένες περιπτώσεις δίνεται άδεια από το τουρκικό καθεστώς για τέλεση Θείας Λειτουργίας , άλλων Ιερών Ακολουθιών. Πρώτος , που λειτούργησε , για πρώτη φορά από το 1974, ήταν , με ενθάρρυνση  του Οικουμενικού  Πατριάρχη Βαρθολομαίου , ο Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος. Αυτό έγινε το 2003 , στις 2 Σεπτεμβρίου, μέρα μνήμης του πολιούχου της Μόρφου Αγίου Μάμα και συνεχίζεται κάθε χρόνο. Σιγά – σιγά ο κ. Νεόφυτος πέτυχε να λειτουργεί και άλλες φορές στον Άγιο Μάμα , αλλά και σε άλλους ναούς της Μητροπολής του στα κατεχόμενα. Θυμάμαι ότι υπήρξαν αρνητικές αντιδράσεις από κυβερνητικής και εκκλησιαστικής πλευράς. Θεωρήθηκε το ιερό καθήκον του να λειτουργήσει σε ναούς , που για περίπου τριάντα χρόνια δεν είχε ακουστεί , έστω ψαλμωδία, ως τάχα «αναγνώριση» της ούτω καλούμενης «Τουρκικής Δημοκρατίας Βορείου Κύπρου».

Ο Μητροπολίτης αψήφισε τις αντιδράσεις και τις σε βάρος του επικρίσεις και επιθέσεις , ενώ ο κόσμος –όχι μόνο οι Μορφίτες- αγκάλιασε το έργο του. Έτσι, δημιουργήθηκε μια νέα πραγματικότητα, αφού μετά από την πάροδο κάποιου χρόνου, όχι χωρίς δυσκολίες, και άλλοι Ιεράρχες ( Κωνσταντίας, Καρπασίας, Μεσσαορίας, Νεαπόλεως) πηγαίνουν στις κατεχόμενες περιοχές και τελούν , οσάκις εξασφαλίζεται άδεια, την Θεία Λειτουργία και κυρίως το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Είναι σημαντικό οι σταυρωμένοι και πονεμένοι ναοί, να λειτουργούνται.  Γιατί, μία Λειτουργία σε ένα τέτοιο ναό , όποια μέρα γίνει «είναι Πάσχα, η δική του Ανάσταση» . Για δε τους Ελληνοκυπρίους Ορθοδόξους Χριστιανούς, ιδιαίτερα τους εκτοπισμένους από τις πατρογονικές τους εστίες,  είναι  ένα πνευματικό γεγονός μαρτυρίας και πίστεως, που δίνει  ελπίδα και θέληση για επιστροφή στις πατρογονικές εστίες.

Η τελετή για την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης συντήρησης της μονής του Αγίου Παντελεήμονα  συνέπεσε με την Αναστάσιμη περίοδο, καθώς ήταν η προτελευταία μέρα , που ψαλλόταν   το «Χριστός Ανέστη». Ήταν εντυπωσιακό ότι στην τελετή ήταν παρόντες αρκετοί νέοι.

Αυτό που κυρίως ξεχώρισα και θα το θυμάμαι πάντα με άφατη συγκίνηση είναι ότι η τελετή είχε και ένα στοιχείο αυθεντικής ορθόδοξης ευσέβειας και έκφρασης ευχαριστίας προς τον Άγιο Παντελεήμονα. Στον χώρο, που ήταν η Αγία Πρόθεση, είχαν  τοποθετηθεί εικόνα του Αγίου και αναμμένα κεριά.

Ήταν μια ενέργεια , με την οποία ο πιστός λαός  έδειξε ότι αναμένει να τελεστεί Θεία Λειτουργία στο ιστορικό μοναστήρι . Και , αν θέλετε, στέλνει ένα μήνυμα στον οικείο επίσκοπο Κυρήνειας , Χρυσόστομο, ότι τον θέλει να βρίσκεται και να ιερουργεί , οσάκις είναι δυνατόν , στον Άγιο Παντελεήμονα, στον Άγιο Γεώργιο στην Πάνω Κυρήνεια , και όπου αλλού είναι δυνατό.

 Δυστυχώς , ο κ. Χρυσόστομος δεν μπορεί να αφουγκραστεί και να συμβαδίσει με το ποίμνιο του . Έτσι , δεν παρέστη στην τελετή στον Άγιο Παντελεήμονα, ο οποίος μέχρι τις αρχές του 1900 ήταν  έδρα της Μητροπόλεως. Άλλωστε, δεν είχε δει με συμπάθεια την έναρξη των εργασιών και είχε προσπαθήσει με διάφορα προσχήματα να την ματαιώσει. Επίσης, δεν είχε παραστεί ούτε και όταν παραδόθηκε υποστυλωμένος ο ναός της Παναγίας της Μελανδρίνας.

Το χειρότερο αρνείται επίμονα να λειτουργήσει στον Άγιο Γεώργιο Πάνω Κυρήνειας, που τον διαφύλαξε η μακαρίτισσα Αγγελική. Ούτε την μέρα του ετήσιου μνημοσύνου της πηγαίνει να λειτουργήσει για να τιμήσει αυτή την ηρωίδα χριστιανή γυναίκα  . Όμως ο πιστός λαός και στο μνημόσυνο πηγαίνει και στο τρισάγιο στο κοιμητήριο της Κυρήνειας.

Ο κ. Χρυσόστομος, αν και θέλει να παρουσιάζεται ως φίλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου , έχει αγνοήσει τις προτροπές του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου να λειτουργεί , όπου είναι δυνατόν στην Κερύνεια. Ο Πατριάρχης θα έπρεπε να ήταν το πρότυπο του, ο οποίος με τη σοφή του στάση, την επιμονή του για αγάπη και καταλλαγή υπερβαίνει τα σοβαρά εμπόδια, που υψώνονται και τις αρνητικές συγκυρίες, και κατορθώνει να ακούγεται ο λόγος του Χριστού στις εκκλησιές, που έμειναν στη σιγή για δεκαετίες. Στις εκκλησίες αυτές λειτουργεί ο κ. Βαρθολομαίος και τελεί μνημόσυνα για τους προαπελθόντες ιεράρχες, ιερείς , πατέρες, μητέρες, αδελφούς και αδελφές οι οποίοι είτε ετελειώθησαν μαρτυρικώς είτε ξερριζώθηκαν από τα ιερά και μαρτυρικά χώματα της Μικράς Ασίας , της Καππαδοκίας, του Πόντου. Ας ελπίσουμε, ότι ο μητροπολίτης Κυρήνειας θα κάνει το γενναίο βήμα και θα μεταβεί στην κανονική έδρα της επισκοπής του, όπως κάνουν και άλλοι ιεράρχες της Εκκλησίας Κύπρου.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης , Βαρθολομαίος , μιλώντας στις 17 Μαίου στον Άγιο Δημήτριο Αραβησσού , αναφερόμενος στους εκπατρισθέντες το 1924 Χριστιανούς και στους εγκαταλελειμμένους ναούς τόνισε: «  Η μνήμη θεραπεύεται και δεν προκαλεί άλγος , όταν εκκλησιάζεται». Φως ιλαρόν αγίας δόξης,  αθανάτου Πατρός, λάμπει απόψε στον Ναό του Αγίου Δημητρίου Αραβησσού,  επεσήμανε ο Παναγιώτατος και υπογράμμισε «Φως Χριστού , το οποίο φαίνει πάσιν , αμυδρά, αλλά με προοπτική του μέλλοντος αιώνος».

Τα όσα υποστηρίζω για την άρνηση του Μητροπολίτη Κυρήνειας, Χρυσόστομου, να λειτουργήσει , όπου είναι δυνατόν , στην κατεχόμενη επαρχία του, αποβλέπουν στο να τον κάνουν να αναστοχαστεί για το ΜΕΙΖΟΝ. Και αυτό , κατά την άποψη μου, είναι ότι δεν μπορούν να μένουν αλειτούργητες εκκλησίες και να μην τελούνται μνημόσυνα στα κοιμητήρια της κατεχόμενης γης . Πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι παρά την συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή, η Κυρήνεια δεν είναι πάλαι ποτέ διαλάμψασα Μητρόπολη και αυτό πρέπει εμπράκτως  να το διαφυλάξει ο κ. Χρυσόστομος.

Βεβαίως, μπορεί να αντιτείνει κάποιος ότι δύο –τρεις φορές τον χρόνο τελείται Θεία Λειτουργία στον Άγιο Γεώργιο Πάνω Κερύνειας από κληρικό της Μητρόπολης, πράγμα που σημαίνει ότι αυτός έχει την ευλογία και άδεια του Επισκόπου. Το να έχει πρόβλημα ο κ. Χρυσόστομος να δείξει την ταυτότητα του για να περάσει στα κατεχόμενα  είναι κάτι, το οποίο θα έπρεπε να είχε ξεπεράσει. Δεν πρέπει να χάνει το δάσος για το δένδρο, όπως θα λέγαμε , μιλώντας πολιτικά. Το θέμα, χωρίς να παραγνωρίζεται η  συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή, είναι,  κατά την άποψη που και αυτή κρίνεται, κυρίως   θεολογικό και εκκλησιαστικό. Ο Μητροπολίτης πρέπει να βάλει υπεράνω των όποιων ευαισθησιών και αισθημάτων πικρίας το Επισκοπικό του χρέος και να αναμετρηθεί με την αρχιερατική του συνείδηση. Ο κ. Χρυσόστομος , πρόσφυγας από τον  Λάρνακα της Λαπήθου , χειροτονήθηκε Επίσκοπος και ενθρονίστηκε Μητροπολίτης στις 10 Δεκεμβρίου 2011. Τα οδοφράγματα είχαν ανοίξει από το 2003. Σε συνθήκες αντίξοες άλλοι Ιεράρχες άρχισαν να πηγαίνουν στα κατεχόμενα και να τελούν την Θεία Λειτουργία. Άραγε αυτοί δεν πονούν για την συνεχιζόμενη κατοχή;

Το σημαντικότερο: Γιατί ο κ. Χρυσόστομος, αφού σκέφτεται διαφορετικά από τους αδελφούς του , που μεταβαίνουν αποκλειστικά για λόγους εκκλησιαστικούς στα κατεχόμενα, έθεσε υποψηφιότητα για την Μητρόπολη Κυρήνειας; Και τί θα κάνει σε περίπτωση λύσης του Κυπριακού, δεδομένου ότι η Κυρήνεια θα υπάγεται στην τουρκοκυπριακή ομόσπονδη πολιτεία; Θα πάει να εγκατασταθεί στην φυσική και κανονική του έδρα Α ή θα μένει στην Λευκωσία; Αν επιλέξει το δεύτερο , θα πρέπει να παραιτηθεί και να τον διαδεχθεί άλλος, ο οποίος θα εγκατασταθεί στην Κυρήνεια.

Τέλος, σημειώνω ότι μεγάλη ευθύνη έχουν και εκείνα τα μέλη της Ιεράς Συνόδου, τα οποία με την ψήφο τους προέκριναν τον κ. Χρυσόστομο , χωρίς να γνωρίζουν κατά πόσο θα μεταβαίνει στη Κυρήνεια , ενώ υπήρχε υποψήφιος επίσκοπος , οποίος λειτουργούσε και συνεχίζει να το πράττει σε ναούς στα κατεχόμενα , οι οποίοι υπάγονται στην Αρχιεπισκοπική περιφέρεια.

ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΒΙΚΕΤΟΣ